Thành quả bước đầu
Năm 2019, với sự chỉ đạo quyết liệt của UBND tỉnh, vào cuộc của các sở, ban, ngành, địa phương cùng nỗ lực, cố gắng của chủ thể kinh tế nên Chương trình OCOP ở tỉnh đã có những chuyển biến tích cực, bước đầu đạt được nhiều kết quả quan trọng. Đến nay các địa phương cơ bản đã xác định được những sản phẩm chủ lực, có lợi thế để tuyên truyền hướng dẫn chủ thể kinh tế tham gia chương trình OCOP. Theo người dân, chương trình OCOP đã góp phần khôi phục các nghề truyền thống, nâng cao chất lượng sản phẩm nông nghiệp và tiểu thủ công nghiệp.
Chi cục trưởng Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Bình cho biết, qua rà soát, toàn tỉnh có 189 sản phẩm có nguồn gốc lợi thế địa phương. Cuối năm 2019, tỉnh thành lập hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP, kết quả đã xếp hạng 59 sản phẩm đạt tiêu chuẩn sản phẩm OCOP, trong đó, 28 sản phẩm đạt từ hai đến bốn sao và 31 sản phẩm đạt một sao.
Dù mới triển khai nhưng chương trình OCOP ở Quảng Bình nhận được sự tham gia của 26 tổ chức kinh tế, trong đó 22 đơn vị có sản phẩm được cấp giấy chứng nhận sản phẩm OCOP ba sao trở lên. Ðồng thời, các sản phẩm khi tham gia vào OCOP sẽ nhận được sự hỗ trợ của Nhà nước theo chính sách phát triển ngành nghề nông thôn; đối với các sản phẩm được chứng nhận đạt từ ba sao trở lên sẽ được hỗ trợ xúc tiến thương mại từ cấp quốc gia đến quốc tế.
Đáng nói, dù sản phẩm sản xuất đa dạng và phong phú, nhưng số lượng sản phẩm đạt tiêu chí OCOP còn thấp, thiếu sản phẩm đạt tiêu chuẩn năm sao. Các sản phẩm có nguồn gốc, lợi thế địa phương của Quảng Bình chủ yếu đạt ở tiêu chí sức mạnh cộng đồng như: Sử dụng nguồn nguyên liệu địa phương, nguồn gốc ý tưởng dựa trên sản phẩm truyền thống, sử dụng nguồn lao động địa phương.
Giới thiệu sản phẩm OCOP tỉnh Quảng Bình
Kế hoạch đột phá trong năm 2020
Để triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án OCOP trong năm 2020, ngày 24/02/2020, UBND tỉnh Quảng Bình đã ban hành Công văn số 229/UBND-KT yêu cầu các sở, ban, ngành liên quan, UBND các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục đẩy mạnh chỉ đạo thực hiện Đề án.
Cụ thể, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với các sở, ngành, địa phương nghiên cứu hỗ trợ phát triển sản phẩm tiềm năng OCOP; tập trung công tác đào tạo, bồi dưỡng, hướng dẫn cán bộ quản lý cấp xã, chuyên môn cấp tỉnh, huyện hiểu rõ bản chất của Chương trình; tăng cường tập huấn, hỗ trợ triển khai Chương trình tại từng địa phương, đặc biệt là cấp xã; kiểm tra việc tuân thủ cam kết về chất lượng của chủ thể kinh tế sau khi đã có sản phẩm đạt sao OCOP; chú trọng vai trò, sự tham gia của chính quyền cấp xã trong việc phát triển và đánh giá sản phẩm OCOP; có kế hoạch, chính sách cụ thể hỗ trợ sản phẩm chưa đạt chuẩn OCOP nhưng có tiềm năng để phát huy lợi thế về thổ nhưỡng, cảnh quan, văn hóa và tính cộng đồng của từng địa phương; đồng thời rà soát, nâng cao chất lượng công tác đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP đảm bảo minh bạch và chất lượng, không chạy theo thành tích...
UBND tỉnh Quảng Bình cũng yêu cầu các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tập huấn về Chương trình OCOP ở cấp huyện, đưa vào Nghị quyết của cấp ủy để triển khai thực hiện; phân công rõ trách nhiệm cán bộ theo dõi, chỉ đạo Chương trình ở địa phương; đặc biệt quan tâm chú ý đến phát triển các làng nghề, ngành nghề nông thôn làm cơ sở để phát triển sản phẩm OCOP; tổ chức cuộc thi đánh giá phân hạng sản phẩm cấp huyện để chọn sản phẩm thi và đánh giá phân hạng cấp tỉnh; đồng thời huy động, bố trí nguồn kinh phí từ nguồn Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, kết hợp lồng ghép nguồn kinh phí của địa phương để triển khai thực hiện có hiệu quả....
Quảng Bình đặt mục tiêu phát triển OCOP năm 2020
Sở Công Thương có nhiệm vụ hỗ trợ cộng đồng tham gia Chương trình OCOP tiếp cận nguồn vốn khuyến công; tiếp tục đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối tiêu thụ các sản phẩm OCOP; tổ chức hội chợ sản phẩm OCOP hoặc lồng ghép đưa sản phẩm OCOP tham gia hội chợ, hoạt động triển lãm trong năm 2020; thực hiện quản lý Nhà nước về hoạt động thương mại đối với hệ thống trung tâm, điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP trong, ngoài tỉnh...
Mặt khác, các sở, ngành liên quan đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ trong phát triển, sản xuất sản phẩm, tiêu chuẩn hóa, đăng ký công bố chất lượng sản phẩm OCOP; hỗ trợ đăng ký sở hữu trí tuệ sản phẩm OCOP, tư vấn định hướng phát triển thương hiệu sản phẩm OCOP, hướng dẫn ghi nhãn hàng hóa, sử dụng mã số mã vạch theo quy định; hỗ trợ, tư vấn cho tổ chức, cá nhân xây dựng chỉ tiêu chất lượng, đăng ký bản công bố sản phẩm thực phẩm và bản tự công bố sản phẩm thực phẩm; xây dựng quy chuẩn kỹ thuật địa phương về an toàn thực phẩm đối với sản phẩm thực phẩm thuộc thẩm quyền quản lý; hỗ trợ tổ chức kinh tế, nhóm cộng đồng nghiên cứu phát triển, quảng bá sản phẩm dịch vụ du lịch gắn với du lịch nông thôn trên cơ sở phát huy thế mạnh về danh lam thắng cảnh, truyền thống văn hóa của từng vùng, miền; đẩy mạnh tuyên truyền về Chương trình OCOP, ứng dụng công nghệ thông tin, internet, thương mại điện tử, tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 trong xây dựng nông thôn thông minh; quản lý, chỉ đạo công tác đào tạo nghề phục vụ phát triển Chương trình OCOP; hỗ trợ chủ thể kinh tế tham gia Chương trình OCOP xây dựng kế hoạch bảo vệ môi trường trong quá trình sản xuất.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình Trần Tiến Dũng cho rằng, với mục tiêu tạo đột phá trong giai đoạn tiếp theo của chương trình OCOP, tỉnh Quảng Bình đã xác định phải tích cực khơi dậy sáng tạo của người dân để có nhiều sản phẩm thế mạnh của địa phương tham gia OCOP; đồng thời, tiếp tục xây dựng hệ thống hỗ trợ phát triển và thương mại hóa sản phẩm OCOP từ cấp tỉnh, huyện, đến xã bảo đảm đồng bộ, hiện đại và bài bản; có chính sách cụ thể hỗ trợ sản phẩm chưa đạt chuẩn OCOP nhưng có tiềm năng để phát huy lợi thế về cảnh quan, văn hóa và tính cộng đồng của từng địa phương.
Hà Linh