Theo ông NGUYỄN CẢNH HỒNG - Tổng giám đốc Công ty cổ phần Eurowindow, khởi nghiệp đồng nghĩa với mạo hiểm,do đó 3 chủ thể trong hệ sinh thái khởi nghiệp đó là Nhà khởi nghiệp – Nhà doanh nghiệp (doanh nghiệp lớn/tập đoàn) – Nhà nước cần có sự “tương tác” đa chiều.
ông NGUYỄN CẢNH HỒNG - Tổng giám đốc Công ty cổ phần Eurowindow
- Hiện phần lớn các doanh nghiệp khởi nghiệp phải huy động vốn từ người thân và gia đình, đồng nghĩa với việc đa số các doanh nghiệp này đều không có được sự bệ đỡ vững chắc về tài chính. Ông đánh giá thế nào về vấn đề này?
Chúng ta cần phân tích trên hai khía cạnh. Thứ nhất, sự tiếp cận của các startup với các đối tác. Hiện nay nhu cầu tìm kiếm các startup để tái tạo lại doanh nghiệp cũng như ứng dụng và phát triển những lĩnh vực kinh doanh mới các doanh nghiệp là rất lớn. Do đó, ở đây phải có một kênh kết nối giữa doanh nghiệp và startup để tìm kiếm cơ hội đầu tư và ý tưởng. Thứ hai, đổi lại các startup cũng phải đưa ra những sáng tạo mang tính tích cực thì sẽ dễ dàng tiếp cận được với các doanh nghiệp lớn.
- Ông đánh giá thế nào về lợi thế của startup Việt Nam hiện nay?
Đó là thị trường mở, nhu cầu doanh nghiệp cao. Bên cạnh đó, chúng ta đang sống trong một thế giới phẳng về thông tin cũng như sự kết nối. Đây là cơ hội rất tốt cho thị trường startup phát triển.
- Nhưng theo ghi nhận từ các bộ phận hỗ trợ hoạt động khởi nghiệp Ban Điều hành hệ sinh thái khởi nghiệp ICT TP.HCM, vẫn có đến 80% startup không thể tồn tại quá 2 năm. Ông đánh giá thế nào về con số này?
Con số này cho thấy chất lượng startup của Việt Nam, môi trường cho startup triển khai ý tưởng đang có vấn đề. Ý tưởng rất quan trọng, nhưng đi theo sau là thị trường, thể chế… những yếu tố này tác động rất lớn trong quá trình sáng tạo của startup, điều này dẫn đến có tới 80% startup không thành công, chỉ sau 2 năm đã “đổ vỡ”. Tôi hy vọng thời gian tới các startup sẽ đổi mới, sáng tạo, đột phá hơn nữa để có thể tiếp cận thị trường lớn hơn.
Một số doanh nghiệp lớn cần có vai trò như các nhà đầu tư thiên thần với doanh nghiệp khởi nghiệp. Nhưng để mối quan hệ này bền chặt thì ngoài sự tự nguyện cần có một hành lang chính sách đủ rộng.
Các startup của Việt Nam hiện đang khó tìm kiếm nguồn vốn, quản trị kém, không được hỗ trợ tài chính trong giai đoạn cần tăng tốc…Theo quan điểm của tôi, để hỗ trợ cho startup gặp được các doanh nghiệp lớn, VCCI có thể đứng ra làm cầu nối. Khi đó doanh nghiệp lớn sẽ yên tâm hơn trong việc rót vốn, còn startup có điểm tựa và bệ đỡ.
Hơn nữa, để nuôi dưỡng những ý tưởng, sáng tạo được bền vững, lâu dài và trở thành những “đế chế” lớn, thì không thể thiếu “bàn tay” của các doanh nghiệp lớn. Và quan trọng hơn khi nhận được sự hỗ trợ từ các doanh nghiệp lớn về nguồn vốn cũng như kinh nghiệm trong quản trị, các startup sẽ không bị “hụt hơi”.
- Nhưng còn chính sách của Nhà nước thì sao? Vai trò của chính sách trong việc tiếp cận và đầu tư vào các startup Việt Nam, thưa ông?
Chính phủ đang rất quan tâm đến vấn đề khởi nghiệp, chúng ta đã có đề án về khởi nghiệp Quốc gia. Theo tôi, đây là tiền đề rất tốt để tạo ra một cuộc cách mạng về khởi nghiệp trong thời gian tới.
Thông điệp mạnh mẽ của Chính phủ “Chính phủ kiến tạo” - “Chính phủ hỗ trợ” - “Chính phủ hành động” được Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc liên tục nhấn mạnh trong các phiên làm việc với cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là khối kinh tế tư nhân. Các bộ ban ngành đã cùng hành động nhằm thực thi thông điệp tốt đẹp đó. Ví dụ, chúng ta có thể thấy tại các chi cục thuế có các khu vực dành riêng để tư vấn cho doanh nghiệp khởi nghiệp hay các địa phương (TP HCM, Đà Nẵng, Đồng Tháp…) đã chủ động kiến tạo nhiều chương trình hỗ trợ thiết thực.
Tất nhiên là, để thực hiện được điều này, doanh nghiệp và startup cần những quyết sách cao hơn, có tính thực tiễn – cụ thể và sự thay đổi toàn diện về hệ thống thực thi để các quyết sách đi vào đời sống của doanh nghiệp.
- Có ý kiến cho rằng, khởi nghiệp tại Việt Nam vẫn mang tính phong trào hơn là một lĩnh vực kinh doanh chủ lực và startup ở Việt Nam thực sự là mạo hiểm. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?
Theo tôi, vấn đề này xuất phát từ tư duy “ăn xổi”, nhiều startup chỉ có suy nghĩ tạo ra một sản phẩm trong một giai đoạn ngắn hạn, rồi nhanh chóng… bán. Tư duy tạo ra một thương hiệu mạnh, có giá trị gấp 10 đến 100 lần sau vài năm nhưng vẫn sẵn sàng bán đi cũng đã từng xảy ra với nhiều startup.
Còn về nhận xét startup ở Việt Nam là mạo hiểm, tôi khẳng định khởi nghiệp đồng nghĩa với mạo hiểm. Tỉ lệ thất bại của các startup rất lớn, cho nên từ “mạo hiểm” không chỉ có ở Việt Nam, mà tất cả các quốc gia khác đều như vậy.
Để tạo ra được một hệ sinh thái khởi nghiệp lớn mạnh, ngoài cơ chế, chính sách của nhà nước thì các doanh nghiệp lớn cũng cần hỗ trợ startup để cùng cộng sinh trong hệ sinh thái đó, nhằm đưa cộng đồng startup phát triển bền vững.
- Trân trọng cảm ơn ông!
Theo Quốc gia khởi nghiệp
