Ngày 10/7/2015, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định số 1035/QĐ-TTg lấy ngày 15/3 hàng năm là Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam. Qua 5 năm, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính Phủ, Bộ Công thương đã phối hợp cùng UBND các tỉnh, thành phố, các Bộ, ban, ngành có liên quan tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, hiệu quả nhằm ghi nhận và hưởng ứng Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam.
Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam năm 2020 diễn ra trong bối cảnh dịch Virus COVID 19 bùng phát. Theo ghi nhận, kể từ khi phát hiện ca nhiễm đầu tiên tại Việt Nam (ngày 23/1/2020) đến nay, đã có 53 người nhiễm(16 người đã được chữa khỏi), hàng nghìn người được cách ly. Trong khi đó, trên thế giới đã có 155. 903 người nhiễm bệnh, 5.835 người tử vong, 75. 922 người đã được chữa khỏi. Dịch bệnh COVID 19 đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế, xã hội của nhiều quốc gia ở Châu Á, Châu Âu, Châu Mỹ.
Trước tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, trong nước, nhiều doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh đã lợi dụng dịch bệnh để sản xuất, kinh doanh các sản phẩm thiết yếu phòng dịch như: Khẩu trang, Geo rửa tay, nước sát khuẩn…giả, kém chất lượng, đẩy “giá trên trời” nhằm trục lợi bất chính.
Lực lượng QLTT kiểm tra cơ sở kinh doanh khẩu trang
Trong tháng 2 và nửa đầu tháng 3 năm 2020, các lực lượng chức năng đã liên tiếp phát hiện và xử lý hàng nghìn sai phạm: Từ ngày 1 đến ngày 4/2/2020, Cục cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế (C03) đã tiến hành kiểm tra, đấu tranh, xử lý 26 vụ việc. Qua đó, đã phát hiện, thu giữ hơn 422.000 khẩu trang y tế các loại và gần 4.000 chai dung dịch rửa tay không có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc xuất xứ... Ngày 11/2, Tổng cục Quản lý thị trường(Bộ Công thương) đã phát hiện và tịch thu lô hàng 143.000 chiếc khẩu trang trị giá hơn 1 tỉ đồng là hàng giả, không đạt yêu cầu về chất liệu theo TCVN 8389-1:2010. Ngày 14/2, Cục QLTT Bắc Giang đã phát hiện, tạm giữ gần 1.500 chai nước rửa tay khô dạng gel chưa được cấp công bố. Ngày 13/2, Đội QLTT số 1 Hà Nội đã phối hợp với Tổng Cục QLTT, Công an TP Hà Nội bất ngờ kiểm tra cơ sở sản xuất khẩu trang thuộc Công ty TNHH Việt Hàn. Tại đây, cơ quan quản lý thị trường phát hiện, số khẩu trang được gắn mác là khẩu trang y tế có lớp kháng khuẩn… nhưng lõi lại được làm từ giấy vệ sinh. Riêng ngày 2/2/2020, lực lượng QLTT cả nước đã kiểm tra, xử lý 1.136 vụ vi phạm về giá tại các cửa hàng kinh doanh thiết bị y tế, nhà thuốc trên toàn quốc, thu giữ gần 313.750 khẩu trang các loại. Nhiều cửa hàng đã tăng giá khẩu trang lên 5,7 lần, thậm chí hàng chục lần.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã kêu gọi: Mọi người Việt Nam chung sức, đồng lòng, toàn dân chống dịch với tinh thần chống dịch như chống giặc. Theo nhận định của cơ quan chức năng, cơ bản dịch COVID 19 tại Việt Nam vẫn trong tầm kiểm soát.
Trong bối cảnh đó, có thể thấy những hành vi sản xuất, kinh doanh khẩu trang, geo, nước rửa tay sát khuẩn…giả, kém chất lượng nhằm trục lợi là những hành vi đáng lên án. Nó không chỉ vi phạm pháp luật kinh doanh, móc túi người tiêu dùng mà còn vi phạm nghiêm trọng giá trị đạo đức, đi ngược lại lợi ích của cộng đồng, quốc gia, dân tộc. Các lực lượng chức năng Việt Nam đã và đang phát huy hiệu quả vai trò, chức trách của mình nhằm bảo vệ pháp luật và quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng.
Lan Anh