Sau bao nhiêu nỗ lực, trải qua biết bao nhiêu nhọc nhằn cuối cùng anh Nguyễn Quang Tòa đã tìm được hướng đi phát triển kinh tế gia đình từ cây đàn hương Ấn Độ hưa hẹn đem lại lợi ích kinh tế cao mang lại sự thay đổi lớn cho mảnh đất Tây Nguyên đầy khắc nghiệt.
Hành trình lên Tây Nguyên của cây đàn hương
Anh Nguyễn Quang Tòa, giám đốc Công ty Cổ phần phát triển cây đàn hương và thực vật quý hiếm Tây Nguyên
Sinh ra và lớn lên tại rừng đồi cọ Phú Thọ, vào Tây Nguyên lập nghiệp vớ nghề buôn bán vật liệu xây dựng, anh Tòa kể trước đây không nghĩ sẽ chuyển sang nghề trồng cây gây rừng. Tu nhiên, cơ duyên đến khi anh tình cờ đọc được một tài liệu về cây đàn hương trên mạnh cùng với đó là biết được ở Việt Nam cũng mới thành lập “Viện nghiên cứu cây đàn hương và thực vật quý” thuộc Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam.
Cơ duyên đến với mình là thế nên anh quyết định đóng cửa hàng buôn bán vật liệu xây dựng, chuyển nghề trồng đàn hương, bất chấp sự can ngăn của gia đình, bạn bè.
Kết quả, trải qua bao gian truân từ một nông dân vào nơi đất khách quê người lập nghiệp, nay anh đã là Giám đốc Công ty Cổ phần phá triển cây đàn hương và thực vật quý hiếm Tây Nguyên. Công ty anh hiện nay đã giải quyết việc làm cho hàng chục nhân viên “cứng” chuyên trách kỹ thuật, số lượng lao động thời cụ “đếm không hết”.
Đàn hương lớn như “thổi” trên mảnh đất cọc cằn Tây Nguyên
Việc thử nghiệm trồng đàn hương với anh ở trên mảnh đất cằn Tây Nguyên rất khó khi trước đây loài cây này chưa từng được trồng thử nghiệm ở vùng đất này. Mặt khác kinh nghiệm thực tế cũng như kiến thức nông hoc của ông cũng bằng không. Suốt nhiều năm ròng anh chỉ có ăn ngủ với loài cây này.
Các chuyên ra nhận định rằng thổ nhưỡng ở Tây Nguyên rất phù hợp với cây đàn hương
Đầu tiên, anh trồng xen đàn hương vào khu rẫy trồng cam quyết của gia đình, chấp nhận “canh bạc” có thể mất tiền tỷ nếu sự cố xảy ra. Nhưng không ai ngờ rằng, đàn hương lại lớn nhanh như thổi trên mảnh đất sỏi đá ở Tây Nguyên.
Phân tích kỹ thêm về điều này, bằng chính thực nghiệm của bản thân, ông Tòa cho rằng, cây đàn hương có những ưu thế đặc biệt đối với vùng đất Tây Nguyên. Trước hết, nó là cây xen canh. Chính vì thế, việc trồng đàn hương không ảnh hưởng đến những cây khác, đặc biệt là những cây chủ lực của Tây Nguyên. Đàn hương chỉ trồng xen với cà phê (kích thước 6x6m), hay những trụ tiêu xấu, xen với cam, quýt, 2-3 năm đầu có thể thu hoạch cam, quýt trong khi chờ đàn hương phát triển…
Theo tài liệu và kinh nghiệm thế giới, phải từ 10 năm trở lên cây mới trưởng thành, chiều cao mới đạt 12-15m, chu vi gốc khoảng 0,9-2,4m. Nhưng ở đây, sau 8 tháng cây đã lúp xúp xanh um lá cho hái lấy trà, sau hơn một năm đã ra hoa kết trái cho lấy hạt ép tinh dầu. Điều đặc biệt, hơn hai năm tuổi, cây đã bắt đầu hình thành lõi gỗ. Điều này đến các chuyên gia thực vật cũng không ngờ, vì thực tế trên thế giới phải từ 8 năm trở lên cây mới bắt đầu có lõi.
Anh Tòa cho hay, để nói về loài cây này, gần như không có khuyết điểm nào. Về đặc tính tự nhiên, cây xanh lá quanh năm giúp bảo vệ môi trường; chịu hạn thuộc hàng “vô địch”, chỉ cần một lần bón phân hữu cơ dưới hố khi trồng, sau đó “bỏ mặc” gần như không cần tưới tắm; cây kỵ các loại chất hóa học, suốt vòng đời nói không với hóa chất độc hại.
Hiện nay, theo như tìm hiểu cây đàn hương được đánh giá là cây “vàng xanh” với doanh thu bình quân gần 1,5 triệu USD/ha/năm, tương đương với 27 tỷ đồng/ha/năm cao gấp hàng trăm lần so với các cây rừng khác. Sở dĩ cây đàn hương có giá trị kinh tế cao vì mọi thành phần của cây từ lá, thân cành rễ đều sử dụng được vào những mục đích khác nhau.
Hai sản phẩm chính được biết đến rộng rãi của cây đàn hương là gỗ đàn hương và tinh dầu đàn hương. Bí mật nằm ở mùi hương vô cùng riêng biệt và công dụng tuyệt vời của nó.
Đối với ngành công nghiệp nước hoa, mỹ phẩm, xà phòng, tinh dầu đàn hương là một chất định mùi tự nhiên cho tất cả các loại nước hoa đẳng cấp hàng đầu. Trong đó, tinh dầu đàn hương Đông Ấn Độ là một trong những thành phần định mùi tự nhiên quan trọng nhất. Không có một loại nước hoa mang đậm hương vị phương Đông nào mà trong thành phần của nó không có một lượng tinh dầu này. Chính sự ngọt ngào, thanh quý và bền mùi đã khiến nó trở thành một chất tạo mùi tự nhiên tuyệt vời và kết hợp dễ dàng với tất cả các loại thành phần nước hoa khác.
Đối với ngành y học, sản xuất dược phẩm phòng và chữa bệnh, đàn hương cũng mang 1 ý nghĩa vô cùng to lớn. Các đặc tính của gỗ đàn hương có được như mùi thơm đậm, nồng nàn... và các đặc tính có thể chữa bệnh được chủ yếu là do thành phần α & β – Santalols có trong cây. Dầu gỗ Ấn Độ chứa lượng α & β – Santalols cao nhất so với các loài đàn hương khác được trồng ở khắp nơi trên thế giới. Trong đó, α-Santalol chứa vi khuẩn kháng viêm và β-Santalol chứa các đặc tính an thần.
Ngày nay, tinh dầu gỗ đàn hương được coi là loại hương liệu có hiệu quả trong việc điều trị các bệnh về da như khô da, mụn trứng cá... Nó còn có thể được sử dụng để cải thiện kết cấu da, làm dịu da bị bỏng, điều trị bệnh chàm, phát ban. Nó cũng rất hữu ích trong việc làm giảm sưng, viêm, ngứa... chống ghẻ lở và loại bỏ các mụn nhọt.
Lê Thoa (Theo HHTH)