Cà phê trên địa bàn Tây Nguyên phần lớn được trồng có tuổi đời từ 20 - 25 năm nên đã già cỗi, thoái hóa, chất lượng thấp. Chính vì vậy, tái canh cà phê đang là nhu cầu bức thiết của người dân.
Ông Nguyễn Xuân Thụ, Giám đốc HTX Nông nghiệp dịch vụ Nghĩa Lộc (huyện Ia Hleo, tỉnh Đăk Lăk) cho biết: Hiện HTX có 198 thành viên với hơn 300 ha trồng cà phê. Trước đây, người dân mới chỉ tái canh được 4 ha cà phê, chủ yếu là tái canh tự phát trên diện tích nhỏ lẻ.
Những năm gần đây, Dự án Chuyển đổi Nông nghiệp bền vững (VnSAT) và ngành nông nghiệp các tỉnh Tây Nguyên đã có nhiều giải pháp hỗ trợ giống, đặc biệt là nguồn vốn cho người dân để tái canh cà phê bền vững. Ngoài nguồn vốn cho vay thông thường, người dân còn được hỗ trợ vay vốn tín dụng của dự án VnSAT do ngân hàng thế giới (WB) tài trợ.
Theo đó, mức cho vay tối đa để tái canh cà phê là 270 triệu đồng/ha và 400 triệu đồng/ha (đã bao gồm hệ thống tưới tiết kiệm); thời hạn cho vay tối đa 9 năm; lãi suất cho vay ở mức dưới 7% trong thời gian ân hạn từ 1- 4 năm.
Người dân Tây Nguyên cần vay vốn để cải tạo cây cà phê
Từ ngày có dự án VnSAT hỗ trợ, các thành viên đăng ký tái canh rất nhiều nhưng họ đang gặp phải trở ngại là không có tài sản thế chấp để vay vốn tái canh. Theo ông Thụ, phần lớn sổ đỏ của các hộ dân đã cầm cố trong ngân hàng.
“Để vay vốn từ gói hỗ trợ của dự án VnSAT, buộc người dân phải có tài sản thế chấp ngân hàng. Nhưng giờ không có tài sản thế chấp nên người dân chưa thể thực hiện tái canh như mong muốn” – ông Thụ cho biết.
Cũng theo ông Thụ, hiện tại diện tích tái canh của HTX chưa nhiều, nhưng trong thời gian tới nhu cầu tái canh sẽ rất lớn vì phần lớn các vườn cà phê của người dân đã trên 20 năm tuổi. Bên cạnh đó, nhiều người dân cũng muốn thay đổi giống cũ kém hiệu quả bằng giống mới cho năng suất cao hơn theo hướng dẫn của dự án VnSAT.
Thời gian qua, nhiều hộ gia đình tại các tỉnh Tây Nguyên rất phấn khởi với nguồn vốn vay từ dự án VnSAT. Theo nhiều người dân, gói vốn vay của dự án VNSAT có nhiều ưu điểm vượt trội, giúp bà con tự tin hơn trong tái canh cà phê.
VnSAT đã hỗ trợ hiệu quả cho người dân
Ông Nguyễn Thế Quyền, Phó Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Công Bằng EakMat – Hòa Đông (huyện Krông Păk, tỉnh Đăk Lăk) cho biết, nguồn vốn hỗ trợ từ dự án VnSAT đã hỗ trợ nhiều cho việc phát triển cây trồng tại địa phương.
Theo đó, các hộ dân trong HTX được vay gói hỗ trợ của VnSAT từ 120-160 triệu đồng với lãi suất ưu đãi lãi dưới 7%, thấp hơn nhiều so với vay tín dụng dài hạn thông thường. Thậm chí trong 3 năm đầu khi mới tái canh cà phê, người dân không phải trả gốc và lãi, đến khi thu hoạch cà phê mới phải trả ngân hàng.
Không chỉ được vay vốn ưu đãi, ông Quyền cho biết, bà con trong HTX Dịch vụ nông nghiệp Công Bằng EakMat – Hòa Đông còn được VnSAT hỗ trợ 80% nguồn vốn để xây dựng hệ thống đường giao thông nội đồng, nhà kho, sân bãi... với số tiền hơn 7 tỷ đồng. “Từ nguồn vốn này, việc đi lại, vận chuyển, chế biến cà phê của người dân đã thuận lợi và mang lại hiệu quả hơn rất nhiều” – ông Quyền chia sẻ.
Theo người dân địa phương, trung bình đầu tư tái canh 1 ha cà phê từ lúc bắt đầu cho đến khi thu hoạch phải hết 100 triệu đồng. Riêng trong năm đầu nguồn vốn bỏ ra cho việc tái canh rất lớn từ việc mua cây giống, phân bón, cải tạo đất... Chưa kể nếu lắp đặt thêm hệ thống tưới tiết kiệm thì nguồn vốn người dân phải bỏ ra còn lớn hơn nhiều, nên người dân buộc phải có nguồn vốn vay mới thực hiện tái canh cà phê được. Bởi vậy, việc dự án VnSAT hỗ trợ nguồn vốn vay đang mang lại ý nghĩ rất lớn, giúp người dân yên tâm sản xuất cà phê theo hướng bền vững.
Hà Linh
