 |
| Anh Nguyễn Bá Toàn cẩn thận kiểm tra từng nồi cá kho trên bếp. |
Bị món cá kho làng Vũ Đại “hớp hồn”
Anh Nguyễn Bá Toàn sinh năm 1982, ở vùng quê thuộc huyện Ninh Giang (Hải Dương). Năm 2005, sau khi tốt nghiệp Đại học Giao Thông Vận Tải anh được nhận vào làm kỹ sư xây dựng cho hệ thống tòa nhà Keangnam với mức lương 10 triệu đồng/tháng, thời điểm đó thu nhập như vậy là mơ ước của nhiều người nhưng anh vẫn quyết định từ bỏ để gắn với nghiệp buôn bán.
Khi được hỏi nguyên nhân gì khiến anh chuyển hướng “180 độ” như vậy? Anh gãi đầu, suy tư một hồi rồi chia sẻ: Sau thời gian làm nghề xây dựng, tôi thấy đặc thù của nghề này không phù hợp với con người mình. Vì thế, ý muốn đổi nghề đã “nung nấu” trong tôi.
Cuối năm 2011, một lần đi khảo sát dự án, tôi có ghé thăm nhà người bạn ở Hà Nam, được thưởng thức món cá kho cổ truyền, tôi rất bất ngờ và quá ấn tượng với món cá kho độc đáo này. Thực sự đó là món cá kho tôi thấy ngon nhất. Tôi đã bị món cá kho làng Vũ Đại thuyết phục và quyết định đặt chân lên một con đường mà mình chưa hề có khái niệm về nó - kinh doanh ẩm thực.
Tìm hiểu cách chế biến, anh Toàn thấy cách kho cá ở làng Vũ Đại khác hẳn với các địa phương khác. Cá được kho phải là cá trắm đen, cân nặng từ 3kg trở lên, sẽ cho thịt săn chắc và mùi vị đặc trưng. Gia vị chế biến món cá cũng phải là những gia vị được trồng từ đất làng Vũ Đại mới cho hương vị thơm ngon nhất. Cá được kho bằng niêu đất ở vùng Nghệ An - Thanh Hóa, bởi chất đất ở đây giữ được nhiệt tốt và tán đều. Nhiên liệu kho cá phải là từ củi nhãn, loại củi chắc, cháy lâu và đượm lửa.
Điều đặc biệt ở món cá kho này chính là ở nước kho cá và thời gian kho. Phải là nước cốt của cua đồng giã nhuyễn, được ủ từ 2 đến 3 tháng mới cho chất lượng thơm ngon và mùi vị nồng thơm đặc trưng. Thời gian kho cá là từ 16 đến 20 tiếng liên tục thì xương cá mới nhừ, thịt cá chắc và đậm đà mùi vị. Có thể nói rằng, niêu cá kho của làng Vũ Đại được chắt lọc nhưng tinh hoa đồng nội, làng quê đất Việt, giản dị mà gần gũi, những khi thưởng thức lại thấm đẫm hương vị vừa dân dã, lại vừa tinh tế, thơm ngon.
Ngay chiều hôm đó, khi ở nhà bạn về Hà Nội, anh Toàn xin rút khỏi dự án công trình đang làm dở, ngồi riết trong phòng trọ mày mò về cách thức bán hàng online. Anh nhờ người bạn thiết kế gấp cho một trang web bán hàng rồi liên hệ với các quán ăn, nhà hàng ở Hà Nội. Đêm hôm ấy, anh Toàn không ngủ, anh tự thiết kế tờ rơi và vạch ra kế hoạch kinh doanh của mình.
Khi bắt tay vào kinh doanh món cá kho làng Vũ Đại, anh Toàn cũng gặp khó khăn về nguồn vốn, quảng bá sản phẩm ra thị trường… Để người tiêu dùng biết đến món cá kho, anh Toàn đã đi phát tờ rơi khắp ngã tư đường và các khu đô thị. Anh Toàn nhớ lại: “Tôi đi phát ở chung cư thì bị bảo vệ đuổi, còn phát ở ngã tư đèn đỏ thì mọi người cầm trên tay xong rồi vứt ngay xuống. Nhìn cảnh đấy cảm thấy rất xót xa và cũng cảm thấy rất nản chí. Dành thời gian cả tháng trời để đi phát tờ rơi, tôi chỉ bán được 1 niêu cá kho”.
Sau đó, anh Toàn và em gái Thanh Minh nhiều đêm thức trắng để tính toán, bàn bạc đưa ra giải pháp về giá cả, bảo quản chất lượng, thiết kế bao bì cho đến cách quảng bá đặc sản cá kho Vũ Đại cho bạn bè cả nước, đặc biệt là khu vực Hà Nội.
Bỏ tiền túi đưa thương hiệu cá kho Bá Kiến xuất ngoại
 |
| Anh Nguyễn Bá Toàn trong một lần xuất ngoại quảng bá cá kho Bá Kiến. |
Năm 2013, anh Toàn bắt tay vào kinh doanh cá kho làng Vũ Đại với thương hiệu “Đặc sản cá kho Bá Kiến” và thành lập Công ty TNHH Dasavina trước sự ngỡ ngàng của gia đình, đồng nghiệp, bạn bè. Anh giải thích, Dasavina có nghĩa là đặc sản Việt Nam, mình rất tự hào khi đăng kí được thương hiệu này, bởi nó là lĩnh vực chính và mục đích duy nhất trong công việc của mình hiện nay.
Việc kinh doanh đặc sản cá kho Bá Kiến thực sự có hiệu quả khi google lựa chọn mô hình kinh doanh của Công ty TNHH Dasavina để quảng cáo. “Hồi đó món cá kho mang thương hiệu đặc sản cá kho Bá Kiến chưa được nhiều người biết đến, nên tôi đã lựa chọn phương thức quảng cáo google adwords. Năm 2014, mô hình kinh doanh cá kho của công ty tôi đã được google lựa chọn là một trong ba địa điểm ở Thái Bình Dương về quay clip, quảng bá thương hiệu đặc sản món ăn ngon của Việt Nam trên toàn thế giới. Từ đó mọi người biết đến cá kho Vũ Đại nhiều hơn, và món cá kho của người dân làng Vũ Đại cũng bắt đầu được bán ra thị trường”, anh Toàn chia sẻ.
Cũng vì thế, công việc kinh doanh của anh Toàn đã đạt được những thành quả nhất định. Bắt đầu từ năm 2014, Công ty TNHH Dasavina đã bán ra thị trường từ 5.000 - 6.000 nồi cá kho vào dịp Tết. Giá mỗi nồi cá kho dao động từ 600.000 đồng đến 2.000.000 đồng. Doanh thu đạt khoảng 5 tỷ đồng/năm.
Hiện nay, công ty này đã liên kết với 3 cơ sở sản xuất cá kho ở làng Vũ Đại, tạo việc làm cho hàng trăm lao động. Đặc biệt, để có được lượng khách lớn như hiện nay, ngoài cách quảng bá món đặc sản Việt Nam, anh Toàn phải sát sao từ khâu chọn nguyên liệu đến chế biến cá kho để tăng chất lượng cả về món, bao bì và cách phục vụ khách.
Không những làm giàu cho mình, tạo công ăn việc làm cho hơn 10 hộ gia đình ở làng Vũ Đại, anh Toàn còn đưa món ăn dân dã từ làng quê Việt đến nhiều vùng trong cả nước, và bạn bè thế giới.
Để quảng bá hình ảnh cá kho làng Vũ Đại ra nước ngoài, anh đã phải tự bỏ chi phí tham gia hội chợ để đi giới thiệu sản phẩm, kết nối kinh doanh ở các nước châu Âu. Từ đó, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài đã biết đến thương hiệu đặc sản cá kho Bá Kiến.
“Công cuộc đưa đặc sản cá kho Bá Kiến ra nước ngoài, xuất khẩu đi các nước chắc chắn rất khó khăn, không thể chỉ một vài lần mà làm được ngay. Nguyên nhân món cá kho được chế biến sẵn, không có chất bảo quản, thời hạn sử dụng chỉ được 3 ngày kể từ ngày sản xuất”, anh Toàn chia sẻ khó khăn khi xuất khẩu đặc sản cá kho.
Tuy nhiên, không vì thế mà anh Toàn ngừng việc giới thiệu món cá kho ra nước ngoài. Anh Toàn chia sẻ: “Cứ có cơ hội là tôi lại mang cá kho đi quảng bá ở nước ngoài. Đến nay, tôi đã mang cá kho đi 8 nước châu Âu và một số nước Đông Nam Á như Thái Lan, Campuchia, Lào…”.
Tin rằng, với nhiệt huyết của một người trẻ cùng tình yêu dành cho nền ẩm thực Việt, hành trình đưa món cá kho Bá Kiến đi khắp thế giới của anh Toàn vẫn được tiếp tục và sẽ gặt hái được nhiều thành công hơn nữa.
